KROONVAARDERSKNSM

Huub.

In dit topic wil ik een aantal foto's plaatsen van een oud machinist bij de Shell en later bij de Groninger kustvaart.
Ik probeer zoveel mogelijk alles over te zetten maar kan helaas alleen m'n eigen berichten overzetten .
Dus alle vragen of antwoorden , welke door mede forumleden zijn geplaatst , kan ik niet van het oude forum overzetten naar het nieuwe .

Mvg. Huub .

Willem Visser

Door mijn betrokkenheid bij de luxemotor Nomadisch , de stichting Nomadisch en de SHSHR ( Stichting Historische Scheepswerf Hoogezand Sappemeer ) kom ik weleens bezoekerstegen met een maritieme achtergrond .
Zo ook afgelopen zaterdag raakte ik op de werf aan de praat met een bezoeker die ook wel interesse toonde om een kijkje te nemen op de Nomadisch.
Het gesprek werd , na enige tijd aan boord , voortgezet op een bankje naast het schip lekker in het zonnetje .
Zo kwam natuurlijk de vaartijd van Henk ter sprake welke begon als vakantiewerker in 1964 op de Zaanborg van Wagenborg .
Henk ging varen als matroos o/g onder kapitein Horsten ( weet niet meer of de voornaam Theo was ) die ook z'n vrouw aan boord had .
Op de foto de bemanning met rechts in de deuropening de stuurman , in het midden kapitein Horsten met vrouw linksachter Henk Pruntel ( met bril ) en voor hem met witte kuif de kok verdere namen zijn niet bekend .
De foto werd genomen in de sluis van Brunsbüttel door meester Bosma met de camera van Henk .

Er wordt in de komende weken naarstig gezocht naar alle fotoalbums van de schepen waar Henk op gevaren heeft en dat is van heel klein , heel cool tot heel groot , het begin is er .

M.vr.gr. Huub .

Huub.

Henk heeft vakantiewerk gedaan op dit schip maar werd aangemonsterd als matroos o/g .
Dit was al zijn tweede schip waar hij vakantiewerk op heeft gedaan in de tijd dat hij op de zeevaartschool zat .
Hij heeft bij Nievelt-Goudriaan maar ook op de Schelderix gevaren , die grote tanker in 2 delen gebouwd bij de NDSM .
Hij gaat alles opzoeken zodat we er een mooi chronologisch verhaal van kunnen maken .

M.vr.gr. Huub .

Huub.

Ik heb de volgende mail ontvangen van Henk Pruntel .

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

De Choluteca , Tanamo , Talamanca , Tinto , Toltec , Calamares en de Schelderix waren stoomschepen .
Vrijdag 8 oktober gaan we aan de gang met het digitaliseren van de foto's .
M.vr.gr. Huub .

Huub.

Vanmiddag met Henk Pruntel een begin gemaakt met het scannen van de fotoalbums .
We beginnen bij z'n eerste reis en proberen gaandeweg de hele vaartijd doormiddel van foto's en tekst in beeld te brengen .
Henk levert de tekst en ik probeer de foto's er in de goede volgorde bij te plaatsen .

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1962 “Leonard-T”

Als zeevaartschool leerling maakte ik in de zomervakantie van 1962 mijn eerste zeereis en dat was als dekjongen op de “Leonard-T” van Jannes Teerling uit Delfzijl. Het schip voer onder management van Wagenborg.

De “Leonard-T” (1953) was een gladdekker van 830 ton dw, speciaal gebouwd voor de houtvaart. 305 standaards hout konden er mee. 180 in het ruim en de rest aan dek.

De bemanning bestond uit 10 man. De kapitein was H. Buitenwerf uit Haren. Volgens mij was de stuurman ene Beuker uit Termunten, maar dat weet ik niet zeker. Andere namen weet ik niet meer.

De “Leonard-T” was een voor die tijd tamelijk riant schip. Zo had bijvoorbeeld iedereen al een eigen hut.

Daar waar (bijna) alle kusters in die tijd een grijze romp met zwarte waterlijn hadden, had dit schip een zwarte romp met groene waterlijn. En langs het potdeksel een gele bies. Eigenlijk zag dat er best wel goed uit!

Mijn reis begon in Zaandam. We voeren leeg naar IJmuiden om daar zout te laden. Via het Kielerkanaal voeren we naar Domsjo in Zweden. Aldaar het zout gelost waarna we leeg naar Lapaluoto in Finland voeren. In Lapaluoto hout geladen .
Het hout werd met spoorwagons aangevoerd die aan het begin van het piertje werden neergezet. Met één van de scheepswinches werden ze dan stuk voor stuk langszij het schip getrokken en door de dames en heren gelost en plankje voor plankje in het schip geladen. Deze wijze van laden kostte een hele week. Via het Kielerkanaal naar Portsmouth en aldaar het hout gelost. Weer plankje voor plankje. Lostijd 5 dagen.

Van Portsmouth voeren we leeg naar Fowey om china clay te laden voor Kasko in Finland. Op de reis van Fowey naar Kasko liepen we Delfzijl aan voor het laten uitvoeren van enkele noodzakelijke reparaties. Dit betekende voor mij het einde van de reis want de school riep weer.

M.vr.gr. Henk en Huub .

Huub.

1963 “Albatros”

In de zomervakantie van 1963 ging ik opnieuw varen. Ditmaal als dekjongen op de “Albatros”.

De “Albatros” was een schip van 390 ton dw, gebouwd in 1951 en eigendom van Eerke Rieske uit Groningen. Ook dit schip voer onder management van Wagenborg. De kapitein heette Bootsma, hij woonde volgens mij in Spijkenisse.

De “Albatros” voer samen met de “Zanzibar” voor Walford Lines in Londen in de weekdienst Rotterdam – Londen. In Rotterdam hadden we ons vaste plek in de Rijnhaven. In Londen lagen we aan de Carron and Continental Wharf, opvarend de één na laatste wharf aan stuurboord vóór de Tower Bridge. Beide plekken waren wel gunstig om aan de wal te gaan kijken, hetgeen dan ook veelvuldig gebeurde. Een oversteek Rotterdam – Londen kostte ons 24 uur wat betekende dat we dus maar 2 dagen in de week op zee waren en verder gedurende de overige 5 dagen alle tijd hadden om te passagieren. Zelfs in de middagpauzes in Londen gingen we vaak nog even aan wal om bij de Tower naar de toeristen te kijken etc. Ook gunstig was het feit dat we volgens schema op zondagavond uit Rotterdam vertrokken en we eigenlijk dus elk weekend binnen lagen.

De lading bestond altijd uit stukgoed. Soms wat meer, soms wat minder. Ik herinner me een oversteek dat de complete lading, bestaande uit een paar dozen, in een hoekje in het stuurhuis stond.

Het varen op de Thames vond ik wel leuk, je zag nog eens wat!

Verdere herinneringen zijn dat we na elke aankomst in Londen de Black Gang aan boord kregen maar dat er nooit iets werd gevonden.

Dat de kapitein een brommer aan boord had die bij aankomst Rotterdam zo snel mogelijk aan de wal moest, waarna hij een lange leren jas aantrok en naar huis tufte.

Dat de kok nog wel eens wat overstuur was en het dan nodig vond om met grote messen te gaan staan zwaaien. De potige stuurman wist hem dan wel weer te kalmeren en het mes afhandig te maken. Echter, de stuurman was niet altijd in de buurt en zo kon het gebeuren dat hij op een avond op de brug de kapitein stond te bedreigen met een groot mes, dit met als resultaat dat hij bij aankomst Londen meteen door de politie in de boeien werd geslagen en afgevoerd. We voeren zonder kok terug naar Rotterdam. Enkele jaren later trof ik hem nog eens in Groningen en toen bleek hij geen kok meer te zijn maar te werken bij een attractie van de kermis op de Grote Markt.

Op een rustig kabbelend zeetje.

Voor- en achterschip gezien vanaf de wharf in Londen bij laagwater.

Op de Tower Bridge

De “Albatros” aan de Carron & Continental Wharf, gezien vanaf de overzijde.

Aan de wharf en alvast weer gedraaid richting zee.

De Tower Bridge in het zonnetje gezien vanaf de wharf. Let op het topje van de mast in de hoek linksonder. Laagwater dus!

De Tower of London vanaf de brug.

Gezicht vanaf de bak.

De Tower in close-up.

Vanaf de SB-brugvleugel.

Nog even een tekening van de schoorsteen .

M.vr.gr. Henk en Huub .

Huub.

1964 “Zaanborg”

Deel 1.

In de zomervakantie van 1964 ging ik opnieuw naar zee. Ditmaal op de “Zaanborg” van Wagenborg. En ondanks dat ik opnieuw monsterde als dekjongen kreeg nu betaald als matroos o/g hetgeen betekende dat ik wat meer ging verdienen dan die 98 gulden in de maand die de toenmalige CAO over had voor de inspanningen van een dekjongen of lichtmatroos. Promotie dus!

De “Zaanborg” van 1957 was volgens mij de eerste van de serie van twaalf 500-tonners die Wagenborg destijds bezat. Kennelijk was het een succesvol type omdat naast Wagenborg ook allerlei derden met hetzelfde type schip voeren. Hoeveel er uiteindelijk van dit type zijn gebouwd weet ik niet. Mogelijk iets voor een liefhebber om dit nog eens uit te zoeken en te publiceren onder een nieuw topic met bijvoorbeeld als titel “Alle 500-tonners van Wagenborg en anderen”.

Ik monsterde aan in Delfzijl. De bemanning bestond uit 7 personen (Zie foto aan het begin van dit topic). Namen weet ik niet meer behalve dan die van de kaptein en de machinist.

De machinist heette Bosma. Ik ben hem later nog regelmatig weer tegengekomen. Hij werkte toen als walmachinist en nieuwbouwbegeleider bij Pot Scheepvaart.

De kapitein heette Horsten maar of dit de wijlen Theo Horsten was die later regelmatig een bijdrage leverde aan de diverse maritieme fora, dat weet ik niet. Mogelijk dat iemand hem herkent van genoemde foto of op een andere manier uitsluitsel kan geven. Ik ben benieuwd!

In Delfzijl werd zout geladen en daarmee gingen we naar Manteluoto in Finland. Ik zou haast zeggen van een voor die tijd standaardreis die meerdere lezers ook wel eens gemaakt zullen hebben.

Gelost in Manteluoto dus en daarna leeg naar Rauma. Ook zo’n bekende haven in die tijd.

In Rauma werd hout geladen dat was bestemd voor Felixstowe in Engeland.

Tijdens de zeewachten werd er zes op, zes af gelopen. In de nacht met 3 man (stuurman, roerganger en uitkijk) op de brug. Sturen, uitkijken en om de 2 uur even de machinekamer in. Even wat controles en dan met de oliekan langs tuimelaars en stootstangen etc.. Handmatig de dagtank oppompen. Hetzelfde verhaal voor de drinkwater hydrofoor en dan weer naar boven.

Wat me nog goed bijstaat is het varen in de mist. Radar hadden we niet. Er werd dus langzaam gevaren en af en toe gestopt. De stuurman een lamme arm van het bedienen van de luchthoorn. En er moest iemand op de bak, bijvoorbeeld ikzelf, en dan was het de bedoeling dat je probeerde door de mist heen te kijken, goed luisterde of je andere schepen hoorde en regelmatig enkele slagen op de bel te geven om aan te geven dat je er was en stillag. Ja, dat waren nog eens tijden!

Om te beginnen even de schoorsteenkleuren .

Een sfeerplaatje van ergens onderweg. Let op de log links in beeld. Ondanks dat de wijzer te zien is weet ik niet hoe hard we gaan. Een mijltje of 7?

Een voor mij onbekend schip. Wie het herkent mag het zeggen.

Hetzelfde geldt voor dit schip.

Een sfeerplaatje van het SB-gangboord tijdens een rustig zeetje.

Een plaatje uit Felixstowe van een voor mij ook weer onbekend schip. Maar wel een schip met historie denk ik. Waarschijnlijk ooit begonnen als zeilende klipper en in de loop van de tijd gemotoriseerd, verlengd en gemoderniseerd. Mogelijk dat iemand dit schip herkent.

M.vr.gr.Henk en Huub .

Wordt vervolgd.

Huub.

Hier het vervolg van mijn reis op de “Zaanborg” in 1964

De vracht hout uit Rauma werd in Felixstowe gelost.

Van Felixstowe gingen we leeg naar IJmuiden. Kunstmest laden voor Schotland.

Bij aankomst in de sluizen van IJmuiden moest er even worden doorgepakt. Masten naar beneden, kap van de schoorsteen en richtingzoeker eraf want we moesten onder de lage brug voor de hoofdingang van de Hoogovens door om op onze laadplek te kunnen komen. De betreffende haven zal wel een naam hebben gehad, maar die weet ik niet meer.

Het laden van de kunstmest in zakken ging supersnel. Aan een tweetal lange armen liet men een soort van spiraalvormige glijbanen in het ruim zakken. Op het platform onderaan die glijbanen stond een mannetje die het spul bediende en zodoende bijna zonder mensenhanden de zakken keurig laag voor laag in het ruim deponeerde. En dat ging supersnel want voor dat we het wisten was het ruim al vol.

Inmiddels zat de kap ook al weer op de schoorsteen en was de richtingzoeker weer gemonteerd.

Op naar de sluizen, de masten weer overeind en toen richting Schotland.

De lading was bestemd voor een drietal Schotse havens. De eerste loshaven was Arbroath, een klein haventje met allemaal vissersboten. En ook nog een plekje voor de “Zaanborg”.

In Arbroath werd een deel van de lading gelost. Hier had men niet de apparatuur van IJmuiden maar moest men het doen met stroppen om een beperkt aantal zakken in te bundelen om die daarna aan de wal te zetten met de bomen van de “Zaanborg”. Dit kostte wat meer tijd dan het laden in IJmuiden. Voor ons gelukkig want zodoende kregen wij de gelegenheid om wat rond te kijken langs de waterkant en in het stadje. En dat vond niemand erg want het was daar eigenlijk best wel leuk.

Van Arbroath ging de reis verder naar Dundee om daar opnieuw een deel van de kunstmest te gaan lossen.

De “Zaanborg” na lossing langs de kant in Arbroath.

Gezicht op het haventje met de vissersboten.

Main Street (denk ik) van Arbroath.

Een ruïne, vraag me niet van wat. Maar als zeevarende moet je ook af en toe wat cultuur
snuiven.

De haveningang.

Nog meer cultuur!

Nog een havengezicht met vissersboten.

En vooruit, nog eentje tot besluit.

M.vr.gr. Henk en Huub .

Wordt vervolgd.

Huub.

Zaanborg deel 3

We lagen de zondag over in Dundee en hadden tijd om in de stad te kijken. Al rondkijkend kwamen we ook nog terecht bij een cricketwedstrijd. Een spel waar we niet echt het fijne van wisten en waarschijnlijk mede daardoor hebben we ons verbaasd over en geamuseerd om het gedrag van zowel spelers als toeschouwers. Als Hollander ben je nu eenmaal wat minder van traditie, vormelijkheid en deftige stijfheid etc..

Na het lossen van weer een gedeelte van de gingen we de River Tay op naar Perth om daar het overgebleven deel te lossen. Het was een leuk tochtje. Varen op rivieren en kanalen heeft mij trouwens altijd wel aangesproken. Je ziet nog eens wat!

Nadat in Perth het restant van de kunstmest was gelost gingen we naar Delfzijl om zout te laden voor Kopenhagen.

Toen we op zaterdagmorgen de Eems opvoeren zagen dat we opgelopen werden door de “Prinsenborg”. Iedereen blij want de gedachte was dat ze ons wel voorbij zouden varen en dan als eerste door de sluis zou gaan hetgeen dan betekende dat wij er niet meer bij konden. Dus plotseling iedereen opgewonden, in feeststemming en plannen aan het maken want dat zou een onverwachte zondag in Delfzijl opleveren. Helaas had men op de “Prinsenborg” kennelijk hetzelfde bedacht en bleven ze mooi achter ons. Dus wij gingen als eerste in de sluis. Weg mooie plannen en feeststemming. Iedereen in mineur. We werden dezelfde middag nog geladen en vertrokken in de avond alweer. Op naar Kopenhagen.

De reis naar Kopenhagen verliep voorspoedig en het zout was snel gelost. Helaas geen gelegenheid om even in de stad te kijken.

De Schotse kust ergens tussen Arbroath en Dundee.

River Tay, opvarend.

idem .

Idem, met in beeld een matroos waarvan ik de naam niet meer weet. Wie herkent zichzelf of

weet wie het is?

De Noordzee lag er rustig bij.

De schroef deed z’n best!

Uitzicht vanaf de bak achterwaarts.

Mooi weer, dus kon er aan dek gewerkt worden. In beeld de andere matroos. Ook hier geldt

dat als degene zichzelf herkent of iemand anders weet wie het is, hun reactie wordt zeker op

prijs gesteld.

M.vr.gr. Henk en Huub .

Huub.

Zaanborg deel 4

Van Kopenhagen ging de reis leeg naar Spoesskar in Midden-Zweden. Destijds een bekende houthaven. Ook wij gingen er hout laden.

Aan het bezoek aan Spoesskar bewaar ik geen herinneringen meer. Waarschijnlijk gebeurde er weinig wat destijds indruk op me heeft gemaakt.

Het hout was bestemd voor Grays. Dit ligt aan de Theems, in de buurt van Londen.

Na lossing in Grays voeren we leeg naar Stadersand aan de Elbe om aldaar opnieuw zout te laden.

SB-sloepenkraan en Wagenborg in top.

Sfeerplaatje.

Passage Gedser Riv vuurschip.

Ontmoeting met de “Brinio”.

Beelden uit Spoesskar.

Hout genoeg in Spoesskar met tussen de bulten door een vaag beeld van de “Zaanborg”.

M.vr.gr. Henk en Huub .

Huub.

Zaanborg deel 5

Helaas komen er op dit moment geen herinneringen meer naar boven en dus zonder een verhaaltje de resterende foto’s van de Zaanborg.

Vredige zonsondergang op de Oostzee.

Ontmoeting met zusterschip de :Dongeborg”.

Beetje buiswater.

Dekhuis gezien uit BB-Gangboord.

Mooi plaatje van de “Dongeborg” bij windkracht 7 leeg in het Kattegat. (Archieffoto)

Volgt nog een deel 6 met 6 foto’s van het Kielerkanaal.

M.vr.gr. Henk en Huub .

Huub.

Zaanborg deel 6

Wie de voorgaande delen heeft gelezen zal, zonder dat ik dat apart benoemde, hebben kunnen concluderen dat we bijna elke reis wel door het Kielerkanaal kwamen.
Zoals ik eerder al eens aangaf vond ik het altijd leuk om op rivieren en kanalen te varen omdat er dan altijd wel wat te zien is.
Zo ook de passages door het Kielerkanaal. De sluizen, de bruggen, de drijvende of hangende veerponten, het landschap en de plaatsen langs de kant, de uitzichtpunten met horeca en belangstellende scheepsliefhebbers of andere toeristen en niet te vergeten de vele schepen, waaronder een fors aandeel van Groninger kusters. Ik hield daar wel van!
Een paar specifieke dingen staan me nog redelijk scherp op het netvlies.
Het eerste is dat we op een morgen bij het ochtendgloren de sluis van Holtenau uit voeren, oostwaarts de Kieler Forde in. Met een stuk of zes, zeven kusters op volle kracht en met elk een forse pluim op schoorsteen de opkomende zon tegemoet. Eerst keurig in de rij maar dat waaierde al snel wat uit en omdat niet iedereen hetzelfde aantal pk’s in de strijd kon gooien werd de volgorde al rap bepaald door de gretigheid van het aantal in die strijd gegooide paardenkrachten. Ik kan verzekeren dat het een prachtig (en blijkbaar onvergetelijk) gezicht was die uitwaaierende meute met al die rookpluimen in het tegenlicht van de opkomende zon.
De andere herinnering betreft het passeren van de sluizen, maakt niet uit of het Holtenau of Brunsbuttel was, altijd vertier en werk aan de winkel. In mijn herinnering waren er eigenlijk nooit wachttijden en kon je altijd vlot door naar je aangewezen plek. Wel was het zo dat de sluis regelmatig behoorlijk vol was met grote en kleinere schepen. Maar soms lag je er ook bijna alleen.
Eenmaal in de sluis moest er altijd van alles gebeuren. Bunkerslang erin. Waterslang erin. Provianderen en dan snel naar het winkeltje van Zerssen met voor de liefhebbers een doos bier van Tuborg of Carlsberg, de noodzakelijke tandpasta en shampoo etc., nog wat andere versnaperingen en snel even een ansichtkaartje schrijven en posten voor het thuisfront. Van Tuborg verkochten ze er trouwens ook hele lekkere limonades hetgeen mij in die tijd beter smaakte dan wat voor bier dan ook.
Na het shoppen snel weer naar boord, spullen wegbergen, slangen afkoppelen etc. en klaar maken voor vertrek. Op naar de volgende haven.
Maar gelukkig was er, zoals hierbij te zien, af en toe ook nog even tijd om een paar foto’s te maken.

Hiermee eindigt het verhaal van de “Zaanborg”. Binnenkort vervolgen we met nieuwe verhalen van een ander schip.

Oostgaand in het Kielerkanaal met Hochdonn brug.

Idem met (ik dacht) Grunenthal brug

In de sluis van Brunsbuttel terwijl de “Continental IV” achter ons komt liggen.

Idem.

De “Zaanborg” onder de kop van de “Continental IV”.

Tot slot allemaal even poseren. Zie voor beschrijving het begin van dit topic.

M.vr.gr. Henk en Huub .

Huub.

Nanning Buisman deel 1

In 1965 voer ik gedurende een half jaar op de “Nanning Buisman”.

Handelde het gedurende mijn voorgaande reizen nog om vakantiewerk, nu ging het om een serieuze baan.

De reden hiervoor was de volgende:

Omdat ik brildragend was kon ik eerder niet voldoen aan de keuringseisen die werden gesteld voor zowel dekdienst als machinekamer. Omstreeks 1964 werden (vermoedelijk vanwege personeelstekorten) die eisen echter aangepast, waardoor ik opeens wel zou worden goedgekeurd om dienst te doen in de machinekamer. Ik enthousiast en besloot om alsnog de machinekamer in te gaan. Echter, mijn ouders waren iets minder enthousiast en hadden zo hun twijfels. Maar ik moest en zou. Uiteindelijk stemden ze ermee in dat ik een poosje in de machinekamer zou gaan varen en dat daaruit dan zou moeten blijken of dit wel of niet iets voor mij was. Een soort van snuffelstage dus. En zodoende kwam ik dus als assistent werktuigkundige op de “Nanning Buisman” terecht.

De “Nanning Buisman” was de voormalige “Merak-N” van van Nievelt & Goudriaan. Gebouwd in 1949 en voor mij het grootste schip tot dan toe. Ook een redelijk geriefelijk schip met een wat ruimere accommodatie als dat ik tot dan toe was gewend.

Als eigenaar heb ik destijds genoteerd Scheepvaart Exploitatie Maatschappij Zwartsluis. Hoe ik hier bijkwam weet ik niet want in mijn monsterboekje staat dat ik een arbeidsovereenkomst had met Kustvaart Onderneming Zwartsluis. Ik heb geen uitleg voor dit verschil in benamingen.

De “Nanning Buisman” had een Nederlands/Spaanse bemanning. De namen van de Nederlanders weet ik nog. Dat waren:

Kapitein : Jan Appelo

Stuurman : Harm Wieringa

1e Machinist : Willem Dekker

2e Machinist : Berend Bouwmeester

Ass. Machinist : Henk Pruntel

Kok : Kor van der Spa

Stewardess : Nanie van der Spa

De rest van de bemanning bestond uit een 4-tal Spaanse matrozen.

De kapitein, 1e en 2e machinist werden vergezeld door hun echtgenotes. De kok en de stewardess vormden een echtpaar.

Mijn vaarperiode op de “Nanning Buisman” valt te verdelen in twee delen. Gedurende de eerste 3 maanden voeren we voor Geo Gibson uit Leith in een weekdienst Rotterdam – Grangemouth. Allemaal heel overzichtelijk en met als leuke bijkomstigheid dat we volgens schema elke zondagochtend redelijk op tijd in Rotterdam afmeerden. Dit bood dan gelegenheid om even naar huis te gaan of om Rotterdam en omgeving te bezoeken. Zo herinner ik me bijvoorbeeld nog dat er door een groepje mensen (waaronder ikzelf) die niet naar huis gingen een auto werd gehuurd omdat we die toen pas geopende nieuwe pier in Scheveningen wel eens wilden zien en bezoeken. En zo maakten we met elkaar wel vaker uitstapjes.

Na 3 maanden werd voor ons de dienst Rotterdam – Grangemouth beëindigd en kwamen we in een nieuwe, vaste dienst van Leith naar Lissabon en weer terug. Dit met de nodige tussenstops. Wordt vervolgd.

Bijschriften foto’s:

Luchtfoto op Portugese kust, waarschijnlijk op de Douro tussen Leixoes en Porto.

Haven van Leixões , bovenste 3 foto's zijn niet door Henk gemaakt .

Langs de kant in Grangemouth.

Foto achterschip.

Foto voorschip.

BB gangboord.

M.vr.gr. Henk en Huub .

Huub.

Nanning Buisman deel 2.

Op een aantal van de volgende foto’s ziet men een kast met daarop een handwiel. Deze kast is de elektrische schakelkast voor de bediening van de kaapstander.

Dit brengt mij op een voor die tijd toch wel redelijk bijzondere situatie, want daar waar lieren en winches (H.E. Bodewes lierenfabriek in Hoogezand) op de meeste kusters werden aangedreven door dieseltjes van Deutz of Lister en kaapstanders met ellebogenstoom, op de “Nanning Buisman” was alles elektrisch aangedreven.

Om aan voldoende vermogen te komen om dit alles te kunnen voeden ( met name tijdens laden en lossen) beschikte het schip in het tonnage-well over een forse accubatterij die bijna de gehele breedte van het schip besloeg. Het systeem was erop gebaseerd dat die accubatterij tijdens de vaart via de schroefasgenerator werd opgeladen om dan tijdens laden en lossen parallel aan de 75pk hulpmotor te zorgen voor voldoende vermogen voor de winches.

Overigens had de “Zaanborg” hydraulische winches.

Gezicht op de Nieuwe Waterweg vanaf achterschip met schakelkast kaapstander.

Idem.

Idem met onbekend schip.

Zo zag de kop van de Noorderpier van Hoek van Holland er destijds uit.

Idem.

Foto 14 : Kielzog.

Wordt vervolgd.

M.vr.gr. Henk en Huub .

Huub.

Nanning Buisman deel 3.

Tijdens één van de laatste oversteken van Rotterdam naar Grangemouth, we voeren al onder de Schotse kust, begon het achterschip plotseling wat vreemd te trillen. Je kunt wel zeggen heen-en-weer te schudden. De conclusie was al snel getrokken, we hadden waarschijnlijk een blad van de schroef verloren.

Wat was het geval? Wel, op dat moment zat de reserve (gietijzeren) schroef erachter en was de bronzen schroef aan de wal om de spoed te veranderen. Dit in een poging om daarmee een efficiëntere schroef te verkrijgen en daarmee het brandstofverbruik te reduceren.

De snelheid werd teruggenomen en zo sukkelden we richting Grangemouth. Echter, na verloop van enige tijd werd het trillen en heen-en-weer schudden plotseling nog een stuk heviger. Volgende blad verdwenen!

Daarom de snelheid nog verder gereduceerd. Helaas bleek het pokhout van de schroefaskoker niet bestand tegen dit geweld om begon zich daar meer en meer rook te ontwikkelen. Koelen met een waterstraal bleek geen oplossing en dus werd besloten te stoppen en sleepboothulp in te roepen.

En zo kwamen we met enige vertraging achter een sleepboot aan in Grangemouth. Na lossing gingen we daar gedurende een week het dok in. Na droogzetting bleken twee opeenvolgende bladen van de schroef verdwenen. Ondertussen werd in Nederland in ijltempo de schroef in orde gemaakt en daarna overgebracht naar Schotland en teruggeplaatst. De schroefaskoker werd door de werf onder handen genomen en ondertussen voerden wij een algehele revisie uit van de hulpmotor.

Gedurende de tijd die ik daarna op het schip doorbracht dezen zich geen schroefproblemen weer voor. Of de aangepaste schroef daadwerkelijk voor een verbeterde brandstofefficiency heeft gezorgd weet ik me niet meer te herinneren.

Wordt vervolgd.

Bijschrift bij foto’s:

SB-gangboord.

Voor de kant in Grangemouth.

Idem.

Dokken in Grangemouth.

Zeetje.

Ontmoeting met de “Maas”.

M.vr.gr. Henk en Huub .