KROONVAARDERSKNSM

[Willem Visser]

do/29/sep/2016

Alweer 3 jaar geleden dat hier iets geschreven is, en na al de verhalen nog eens gelezen te hebben bemerk ik dat ikzelf nog niets geschreven had van mijn eerste reis, alhoewel ik natuurlijk in diverse verhalen wel het een en ander heb verteld, zoals bijvoorbeeld bij het topic "Dekhengst een mooie Job?"
[url="http://www.kroonvaarders.com/forum/index.php/topic,122.0.html"]http://www.kroonvaarders.com/forum/index.php/topic,122.0.html[/url]

Ook in een ander topic had ik verteld dat mijn moeder destijds zat opgescheept met een puber van 15 jaar die van school was gestuurd nadat hij twee keer was blijven zitten in de derde klas van de Technische school omdat mijnheer er geen zin in had en wilde varen, hetzelfde als zijn oude heer..........(geschreven in "After sailing, the next day") [url="http://www.kroonvaarders.com/forum/index.php/topic,15.0.html"]http://www.kroonvaarders.com/forum/index.php/topic,15.0.html[/url]

Bij het aan boord komen van de Diogenes met mijn koffer en plunjebaal werd ik begroet door Bootsman Christiaanse die ook gelijk mijn hut aanwees in het achteruit aan bakboordzijde bij het welbekende ijswaterkraantje.
Het was de grote hut waar voorheen 4 matrozen konden slapen maar door halvering van de bemanning destijds was de hut nu voor twee personen.

ik was als lichtmatroos/bakkiesjongen aangemonsterd en deelde de hut met een grote Hagenees genaamd Harry Groenewegen welke als onder de gage was aangemonsterd.
Zijn bijnaam was de "bolle" en liet zich niet raden waarom.......
De bootsman vroeg mij of ik van de Pollux afkwam en bij mijn antwoord "nee" vertelde hij mij dat ik dan als eerste als bakzeun de taken moest volbrengen, dus de verzorging van de matrozen.........
Hieronder het stukje wat ik tijden geleden heb geschreven in Dekhengst een mooie job.
Zal later de reis nader beschrijven, dus wordt vervolgd.

  HET WERK AAN BOORD

Voor alle mensen die nooit een reis op de vaart hebben gemaakt ,schrijf ik een stukje op van het leventje aan boord, dat niet altijd overeen komt met de romantische gedachtengang van velen onder u.

Vroeger dacht iedereen van zeelui:hoeren, zuipen, knokken en ze hebben altijd geld op zak.
Nou daar kan ik mijzelf wel in vinden, maar dit verhaal heeft ook een keerzijde.
Het leven van een dekhengst bestaat niet alleen maar uit aan en afmeren van de boot.

Zoals ik vaak in m,n leven de vraag krijg gesteld, van verveelde je jezelf nou niet als jullie op zee waren?
Om maar met mijn verhaal te beginnen als bakzeun(lichtmatroos}werkte je de ene week in de messroom en de volgende week aan dek.
Ik vond het werk in de messroom een mooiere job dan aan dek ,maar dat kwam omdat je altijd dezelfde tijden aan het werk was,en dat kwam als je ergens voor de wal lag mooi uit.

Het werk in de messroom begon als je 's morgens om half vijf gepord werd.
Douchen, aankleden en vlug koffie zetten, dan het schijthuisplein goed gaan schoonmaken, de gang in het achteruit en in de midscheeps aanvegen, pantry en messroom schoonmaken, dan de eerste por ronde gaan maken, tafels dekken, brood halen in de kombuis, brood snijden, de tweede por ronde maken, opsnit halen bij de pantry bediende, en als de eerste matrozen en motorlui in de messroom waren kon je gaan beginnen met bedienen en eieren doorhalen uit de kombuis.

Hadden de heren matrozen gegeten dan kon je gaan afruimen en de afwas doen.
Dan met een klere gang naar het achteruit om de kooien op te gaan maken en de hutten netjes op te ruimen.
Schijthuisplein weer grondig schoonmaken, en met een rotgang weer naar de midscheeps om koffie te gaan zetten voor de pikheet.(koffie drinken om 9.30)
Na de mokken te hebben afgewassen, konden de tafels weer gedekt worden voor de middaghap.

Dan de rantsoenen doorhalen bij de hofjood en 2x in de week de lakens en handdoeken omruilen.
Alsof de duvel ermee speelde, kwam de bootsman altijd even langs als je jezelf even 5 minuten gaf,om bij ruim 4 ff een peukie op te steken.
Zo zeun, verveel je jezelf?
Hij vond altijd wel iets om die verloren tijd in te vullen.

Dan kon de middaghap doorgehaald worden voor de crew,en daarna de afwas en wederom het schijthuisplein weer boenen.
Dan zat het eigenlijke werk erop tot je weer om half 5 de tafels moest dekken voor de avondmaaltijd.

Maar aangezien je gage maar een schijntje was, ging je 's middags in je vrije tijd het wasgoed van de matrozen doen inclusief het strijkwerk van de stapkleding.
Ook extra sopbeurten van hun hutten en allerlei andere hand en spandiensten.
Aan het einde van de reis werd je door hun beloond naar tevredenheid, als je hun alles goed naar de zin had gemaakt, had je meer tip, dan dat je gage was.

Dan rond de klok van 4, half 5 kon je de tafels weer dekken en weer bedienen, afwassen schijthuisplein en dan zat de dag erop.
Als je de week erop aan dek ging werken dan zou je pas leren wat het woord matroos(dekhengst)inhield.

Roestbikken met de bikhamer of met de machine.
Die machine was een grote elektromotor waar een flexibele ijzeren as uit kwam ,van een meter of twee ,en aan het uiteinde daar van zat een ronde kop met stalen hamertjes.
Ik hoor nog het lawaai als ik er aan denk als we met de luikhoofden bezig waren, zonder enige gehoor bescherming.
En je was zwart als een neger van de roest en verfresten, laat staan wat er in je longen kwam. :-\

Ruimen zwiepen was ook prachtig werk, met z'n allen naar beneden de troep en gemorste lading uit de gescheurde zakken(meestal van BAYER CHEMIE GERMANY)door het hele ruim bij elkaar vegen en in een kleedje scheppen en overboord ermee.
Van een gelaatsmaskertje had nog nooit iemand gehoord.

Dan hadden we nog het invetten van de laadrepen(lapzalven)Als lichtmatroos moest je de laadrepen door de blokken heen naar beneden op dek trekken en de matroos stond dan aan de winch.
Mijn klauwen zaten helemaal onder de wonden van de vleeshaken die in de laadrepen zaten, en mijnheer stond op z'n gemak een saffie te roken:gaat het?vroeg ie dan. ???

Maar ja na een paar reizen stond jij op die positie en was een nieuwe jongen de staafje.
Verder heb je nog het nodige sopwerk, schilderen, wachtlopen in de haven, splitsen en knopen etc.
Lag je voor anker dan mocht je de drek uit de ankerketting bak scheppen, mag je raden wie erin moest. ???

Maar toch ben ik blij dat ik deze opvoeding heb mogen genieten ,want hierdoor neem ik tot vandaag de dag aan toe het voortouw, als ik in ploegverband aan het werk ben.
Ik heb nu een leidinggevende positie over een man of 20, in de leeftijd van 20 tot 35jaar, maar ik ben zelf altijd op de werkplek te vinden, en geef het voorbeeld om alles een keer voor te doen.

Dan zeg ik altijd, als zo'n ouwe staafje het kan, moet het voor jou toch helemaal geen probleem zijn.
En ik zweer je:het helpt.
Dus beste mensen, er is meer te doen dan af en aanmeren en de romantische gedachten bij het varensgebeuren.

Als ik vroeger weer eens thuis kwam van de reis dacht menigeen dat de zeelui zoveel verdienden, dat kwam omdat je altijd wel een pak geld op zak had.
Nou in mijn geval kwam dat om dat ik in mijn kustreisverlof altijd mijn verlofdagen liet uitbetalen,en ik denk niet dat ik de enige ben. ;D
Maar toch is het de mooiste tijd van m,n leven tot nu toe geweest. 

Dat ik gewoon nog een kind was besef ik mij als ik de onderstaande foto bekijk die genomen was op mijn 13e jaar op de Technische school.
3 jaar later zou ik aan de andere kant van de wereld met een beetje bravoure op stap gaan en menig biertje achterover slaan "zoals het een echte zeeman betaamt"..........jaja.......

Ron Swaab

[Willem Visser]

Ik weet nog goed op mijn eerste kustreis toen we Antwerpen aandeden dat ik met een ploegje doorgewinterde matrozen op stap ging in de Griekse buurt en wij een heel klein "familie" kroegje binnenstapten,op advies van Ronald Rouwhorst (Ronald de stotteraar),want daar had hij vorige keer zo een lol gehad....nou,nou!
Je kan het wel zo,n beetje voor de geest halen hoop ik....zo,n klein cafeetje (gewoon een omgebouwde woning) waar moeders achter de tap staat en dochters de klanten amuseren.....hahaha,pis alweer bijna in m,n broek als ik er aan terug denk..

In ieder geval werden we hartelijk begroet en Ronald werd als een soort familie onthaald.
Wij met een paar man aan de rum-cola en Ronald ondertussen met de oudste dochter apart aan een tafeltje kletsen en zuipen....
De pianola speelde er lustig op los en Ronald startte een dansje met de toch wel struise dochter onderwijl wij toekeken........
De trotse blik van Ronald over de schouders van de struise haal ik nog zo voor mijn geest.....een blik van: jaja,ik heb een wijf,en jullie lekker niet.....

De harige armen van de struise leken mij die van een bootwerker maar dat mocht waarschijnlijk de pret niet deren en er werd lustig op los gedanst.
Ik was niet de enige die had gezien dat de struise een toch wel groot uiterlijk had want een motorman uit Utrecht merkte op dat het wel een kerel leek.
Na een paar borrels kwam Ronald even aan ons vertellen dat hij even naar boven ging om nader kennis te maken met zijn nieuwe vlam en of wij wel op hem wilden wachten.....
No problem Ronald,wij vermaken ons hier wel.....

Ronald was een stotteraar welke ik in mijn verdere leven niet zo erg heb gezien/gehoord..........niet normaal.
Als hij kwaad was kwam hij helemaal niet uit zijn woorden en werden zijn ogen als schoteltjes zo groot en kwam die tong bijna tot op zijn kin.
Na een minuut of 10 horen we een zooitje kabaal dat de pianola overstemde,en werd boven woest met een deur gesmeten.......
Ronald kwam met een vuurrood gezicht de trap af,onderwijl stotteren....t,is een kkkkkkkkkkkkkkerel......t,is een kkkkkkkerel...verdomme.....

Ze konden mij op dat ogenblik wegdragen van het lachen,gegild heb ik hahahaha
De struise stond nog boven aan de trap,geheel verbaasd over de commotie en onderwijl een shaggie draaiende....
Wij wilden nog wel wat blijven hangen,maar Ronald stond er op om weg te gaan...hahahaha.

Ja mannen,dat waren nog eens tijden......heerlijk hoor!!

Groet Ron Swaab

[Willem Visser]

Hallo beste forumbezoekers.

Net zoals alle Kroonvaarders heb ik ook eens een eerste reis gemaakt en daar wil ik jullie over vertellen. Na het behalen van mijn voorlopig diploma drie maanden in de werkplaats op de Surinamekade gewerkt. Begin november kreeg ik te horen dat ik voor "een jaar west" met de Delft naar Curacao zou gaan als ass. machinist (zo heette dat toen nog). Op 5 November vertrokken we en alles ging goed tot we buiten de pieren kwamen, zo ziek als een hond, dat heeft geduurd tot Madeira waar we voor anker gingen. Als er een voetpad had gelegen tussen Madeira en Amsterdam was ik meteen naar huis gelopen! We kregen ongeveer veertig Madeireesen (schrijf je dat zo?) mee naar Curacao die gingen daar voor een jaar of langer werken. Nadat we weer vertrokken waren begon de ellende weer, toch maar proberen de opgedragen werkzaamheden uit te voeren. Ik moest een afsluiter uit elkaar halen om de klepzitting op te zuiveren, want die lekte. Ik had daarbij een bepaalde sleutel nodig, na enig zoeken vond ik die bij een hulpmotor, waar de tweede wtk de regulateur van uitelkaar had liggen. Heb de sleutel meegenomen, mijn karwei afgemaakt Toen ik de sleutel terug bracht brak de hel los. Wat was er gebeurd, de tweede wtk had de regulateur weer in elkaar gezet en dicht gemaakt. Hij ontdekte dat er een sleutel weg was en heeft de regulateur weer open gemaakt om te kijken of hij hem er in had achter gelaten en toen kwam ik aanzetten met dat ding. Ik heb wel zo verschrikkelijk op mijn donder gehad, dat ik even mijn zeeziekte vergat. Ik had mijn eerste les geleerd, haal nooit gereedschap bij iemand weg zonder het te melden! De rest van de reis kon ik bij de man geen goed meer doen, dat kwam goed uit want door mijn zeeziekte was ook niet tot veel goeds in staat. Op 3 December kwamen we tegen de middag in Willemstad aan waar ik te horen kreeg dat ik om 5 uur op de kade moest staan want dan zou een bootje mij naar de Pygmalion brengen die in de Annabaai voor anker lag en om 8 uur 's avonds zou vertrekken richting New-Orleans. Aan boord gekomen zag ik de restanten van een feestje, hwtk Veringa had zijn 60 jarig bestaan gevierd en zou in New-Orleans met pensioen gaan. Na met diverse personen kennis gemaakt te hebben mijn koffer uitgepakt en mij in mijn hut geinstalleerd. De tweede wtk heette Stevens, de derde v.d.klis en als ik me goed herinner was de kapitein v.d.Plaat en de eerst stuurman Blauw (ik bedoel natuurlijk dat hij zo heette).

Ik moest van 8 tot 12 wacht lopen, dus netjes om kwart voor 8 naar beneden Daar trof ik een jongeman aan, een ras Curecaoënaar, enkele jaren ouder dan ik,luisterend naar de naam Pappa, bleek de olieman te zijn. Wij kregen bericht dat we om 21 uur zouden vertrekken omdat er nog enkele bemanningsleden van huis gehaald moesten worden. Zo tegen negenen had ik verder nog niemand beneden gezien. Ik werd knap zenuwachtig omdat ik nog nooit een motor had zien starten, laat staan zelf aan de gang geholpen. Ik vroeg aan Pappa of er nog iemand zou komen en hij zei: vast niet, en toen ging de telegraaf op zeer langzaam vooruit en Pappa startte de motor. Toen ik dat gezien had, heb ik het verder zelf gedaan. Na twee dagen varen werd ik uit bed gehaald, de motor stond stil. De ketting van de spoelpomp was gebroken. ( 5 cyl.Stork H.O.T ) Verder geen bijzonderheden op dit schip. 16 Maart 1949 kwamen we met de Pygmalion in Houston Texas aan, hier kreeg ik een handvol trein en bus kaartjes, ik moest naar Mobile Alabama naar de Manto. Ik werd door de agent op de trein gezet richting New-Orleans. Daar midden in de nacht aangekomen moest ik met een bus naar een ander station voor de trein naar Mobile. In Mobile werd ik door de agent ter plaatse opgewacht en naar de Manto gebracht. Ik heb in 6 maanden met de Manto bijna alle havens in de Caribische zee, Golf van Mexico en de westkust van Midden Amerika aangedaan. Op 29 Sept. 1949 moest ik in Curacao over stappen op de Nero. De 6 maanden op de Nero waren een kopie ven die van de Manto, heel rustig en heel gezellig. Ik heb op die O-boten mijn zeeziekte aardig overwonnen. Op 21 Maart 195050 in Cristobal Panama over gestapt op de Agamemnon ( heel bijzondere motor, 5 cylinders en 10 zuigers). Op een dag lagen we in Philadelphia achter een HAL schip en werd er een voetbalwedstrijd georganiseerd. Ergens aan de rand van de stad lag een veldje wat mocht worden gebruikt, daar ikzelf niet voetbalde maar toevallig wist ik wat buitenspel was moest ik grensrechter spelen. Toen de wedstrijd was gespeeld gingen de niet voetballers alvast naar de bushalte. Dat waren de eerste stuurman de leerling stuurman twee matrozen een olieman en ikzelf.

Bij de bushalte op de hoek stond een rode zuil met een rode knop achter een glaasje. Vraagt de leerling waar is dat voor?, zegt een van de matrozen: als je een sigaret op wil steken en je hebt geen vuur dan kan je op die knop drukken en krijg je een vuurtje.Voordat we het konden voorkomen had hij met het hamertje dat erbij hing het glaasje ingetikt en op de knop gedrukt. Zoals te verwachten was kreeg hij geen vuurtje maar begon een rood licht te knipperen. Zegt de eerste stuurman kom op we gaan naar de volgende bushalte, die konden we een paar honderd meter verderop zien. Daar aangekomen zagen we de voetballers bij de eerste bushalte arriveren en in de verte hoorden wij de brandweer aankomen. Een rode personenwagen en twee echte brandweerwagens, de personenauto stopte bij de voetballers en de commandant begint een gesprek met de voetballers waarbij veel naar ons gewezen werd. De commandant komt in zijn rode auto naar ons toe, de eerste stuurman vertelt wat er gebeurd is. Ondertussen komt de bus, alle voetballers er in en de bus komt naar ons. Omdat de commandant met ons nog niet klaar was stuurde hij de bus door onder grote hilariteit van de buspassagiers De brandweerman was toch de beroerdste niet, de stuurman moest beloven dat de leerling aan boord disciplinair gestraft zou worden dan zou hij het voorval als een goede oefening beschouwen. Na hem een pluim te hebben gegeven voor zijn snelle komen, vertrok de rode karavaan richting kazerne en moesten wij een half uur wachten op de volgende bus. 23 Juni werd ik in Curacao afgelost en zouden we (er waren 10 man die naar huis gingen) de volgende dag per vliegtuig naar huis vliegen. Ik had toen nog nooit gevlogen en zei dat ik dat niet durfde, nou dan moet je maar wachten op een schip werd me verteld. Ik heb toen 10 dagen in het zeemanshuis gelogeerd wat mij heel goed beviel. Inmiddels was de Bennekom binnen gelopen en moest ik daarmee naar huis. Twaalf dagen later waren we in Amsterdam en zat mijn eerste reis erop.Nu zullen jullie je afvragen waarom een jaar west bij mij anderhalf jaar duurde, nou dat was op eigen verzoek. Ik had in de twaalf maanden mijn hele gage uitgegeven aan diverse activiteiten in de verschillende havens, dus wilde ik nog een paar maanden de gelegenheid hebben om wat te sparen om mijn verlof straks fatsoenlijk door te kunnen komen. Achteraf gezien ben ik op mijn eerste reis in het diepe gegooid, maar ben toch redelijk goed blijven drijven. Iedereen die dit gelezen heeft de vriendelijke groeten.

Wim Senden

13 januari 2005